Su arıtma maddeleriçeşitli uygulamalarda su sistemlerini arıtmak, koşullandırmak ve korumak için kullanılan kimyasallar ve katkı maddeleridir. Endüstriyel su arıtmasından evsel su arıtmaya kadar farklı maddeler, dezenfeksiyon, pH kontrolü, kireç önleme ve korozyon önleme gibi benzersiz işlevlere hizmet eder. Su arıtma maddeleri için bazı yaygın seçenekler şunlardır:
1. Dezenfektanlar
- Klor: Klor ve klor bileşikleri (sodyum hipoklorit gibi) belediye su kaynaklarında, yüzme havuzlarında ve atık su arıtımında dezenfeksiyon için yaygın olarak kullanılmaktadır. Bakterileri, virüsleri ve diğer patojenleri etkili bir şekilde öldürürler.
- Kloramin: Klor ve amonyağın birleştirilmesiyle oluşturulan kloramin, belediye su sistemlerinde tek başına klordan daha uzun ömürlü bir dezenfektan olarak sıklıkla kullanılır.
- Ozon: Ozon, içme suyunu dezenfekte etmek, mikroorganizmaları öldürmek ve organik bileşikleri uzaklaştırmak için kullanılan güçlü bir oksitleyici maddedir. Özellikle yüksek düzeyde saflık gerektiren uygulamalarda kullanışlıdır.
- Ultraviyole (UV) Işık: Kimyasal bir madde olmasa da UV tedavisi, hem konut hem de endüstriyel ortamlarda patojenleri ve bakterileri kimyasallar olmadan öldürerek suyu dezenfekte etmek için yaygın olarak kullanılır.
2. pH Ayarlayıcılar
- Sodyum Hidroksit (Kostik Soda): Bu genellikle asidik suyun pH'ını yükseltmek için eklenir. Asitli suyun boruları veya ekipmanı aşındırabileceği endüstriyel ortamlarda yaygın olarak kullanılır.
- Sülfürik Asit ve Hidroklorik Asit: Suyun pH'ını düşürmek için kullanılan bu asitler, kireçlenmeyi önlemek ve pH'a duyarlı süreçleri yönetmek için endüstriyel su arıtmada özellikle faydalıdır.
- Sodyum Bikarbonat: Bu, yüksek pH artışlarına neden olmadan pH'ı yükseltmek ve asitliği azaltmak için tipik olarak konut su arıtma sistemlerinde kullanılan daha hafif bir pH ayarlayıcıdır.
3. Pıhtılaştırıcılar ve Flokülantlar
- Alüminyum Sülfat (Şap): Şap, içme suyu ve atık su arıtımında yaygın olarak kullanılan bir pıhtılaştırıcıdır ve askıdaki katı maddeleri daha kolay uzaklaştırılması için daha büyük parçacıklar halinde birbirine bağlayarak uzaklaştırılmasına yardımcı olur.
- Ferrik Klorür: Bu pıhtılaştırıcı, organik madde ve fosforun uzaklaştırılmasını iyileştirmek için atık su arıtımında yaygın olarak kullanılır ve bu da onu suyun arıtılmasında değerli kılar.
- Poliakrilamidler: Topaklaştırıcı olarak kullanılan bu polimerler, asılı parçacıkları çekerek bunların bir araya toplanıp yerleşmesine yardımcı olur. Genellikle pıhtılaştırıcılarla birlikte kullanılırlar.
4. Korozyon Önleyiciler
- Ortofosfatlar: Borular üzerinde koruyucu bir tabaka oluşturmak, korozyonu önlemek ve su dağıtım sistemlerinde kurşun ve bakır sızıntısını azaltmak için genellikle içme suyuna eklenir.
- Polifosfatlar: Endüstriyel soğutma ve ısıtma sistemlerinde tortu oluşumunu önlemek amacıyla çözünmüş minerallerle bağlanarak kireç ve korozyonu kontrol etmek için kullanılır.
- Sodyum Silikat: Genellikle kazan suyu arıtımında kullanılan sodyum silikat, metal yüzeylerde ince, camsı bir tabaka oluşturarak korozyona karşı koruma sağlar.
5. Ölçek İnhibitörleri
- Polifosfatlar ve Fosfonatlar: Bu kimyasallar, kalsiyum ve magnezyum iyonlarını bağlayarak, özellikle sert su sistemlerinde kireç oluşumunun kontrol altına alınmasına yardımcı olur.
- EDTA (Etilendiamintetraasetik Asit): Kazanlarda, soğutma kulelerinde ve diğer endüstriyel sistemlerde kireçlenmeye neden olan metal iyonlarına bağlanarak kireçlenmeyi önleyen bir şelatlama maddesi.
- Sitrik Asit: Bazı uygulamalarda sitrik asit, özellikle daha küçük ölçekli veya çevre dostu su sistemlerinde doğal kireç önleyici ve temizleyici olarak kullanılır.
6. Oksitleyici Ajanlar
- Potasyum Permanganat: Çoğunlukla su kaynaklarındaki demir ve manganezi arıtmak için kullanılan potasyum permanganat, bu elementleri oksitleyerek filtrelenebilecek katılar oluşturur.
- Hidrojen Peroksit: Hem içme suyunda hem de atık sularda dezenfeksiyonda ve organik kirleticilerin uzaklaştırılmasında kullanılır. Ayrıca bazı uygulamalarda kloru nötralize edebilir.
- Klor Dioksit: Biyofilmi kontrol eden, demir ve manganezi gideren ve klorla ilişkili dezenfeksiyon yan ürünlerinin çoğunu oluşturmadan dezenfekte eden etkili bir oksitleyici madde.
7. Köpük Önleyici Maddeler
- Silikon Bazlı Köpük Kesiciler: Endüstriyel su arıtma sistemlerinde, özellikle kazanlarda ve soğutma kulelerinde, organik bileşiklerin ve yüzey aktif maddelerin neden olduğu köpüklenmeyi kontrol etmek için yaygın olarak kullanılır.
- Alkol Bazlı Köpük Önleyiciler: Hem atık su hem de gıda işleme endüstrilerinde kullanılan bunlar köpüğü azaltmada etkilidir ve gıda uygulamaları için güvenlidir.
8. Biyositler ve Yosun Öldürücüler
- Kuaterner Amonyum Bileşikleri (Kuatlar): Bu biyositler soğutma kulelerinde, atık su sistemlerinde ve bazen yüzme havuzlarında bakteri, alg ve mantarları kontrol etmek için kullanılır.
- Bakır Sülfat: Genellikle havuzlarda, rezervuarlarda ve havuzlarda yosun öldürücü olarak kullanılan bakır sülfat, yosun gelişiminin kontrol edilmesine yardımcı olur ancak su ortamlarında toksisiteyi önlemek için dikkatli kullanılmalıdır.
- Glutaraldehit: Petrol ve gaz uygulamalarında biyosit olarak, özellikle boru hatları ve rezervuarlardaki mikrobiyal büyümeyi kontrol etmek için yaygın olarak kullanılır.
9. Klor Giderici Ajanlar
- Sodyum Tiyosülfat: Akvaryumlarda ve endüstriyel uygulamalarda, arıtılmış sudaki klorun serbest bırakılmadan veya yeniden kullanılmadan önce nötralize edilmesi için yaygın olarak kullanılır.
- Aktif Karbon: Genellikle su filtrelerinde klor ve kloraminin yanı sıra diğer kimyasal yabancı maddeleri gidermek için kullanılır. Yaygın olarak hem konut hem de endüstriyel su arıtma sistemlerinde bulunur.
10. Membran Sistemleri için Özel Ajanlar
- Ters Osmoz (RO) için Antiskalantlar: Bu kimyasallar RO membranlarında kireç oluşumunu engelleyerek ömrünü uzatır ve verimli çalışmasını sağlar.
- Membran Temizleyicileri: Asidik ve alkalin temizleyiciler, membran sistemlerinde organik ve inorganik birikintiler dahil olmak üzere kirletici maddeleri gidermek için kullanılır.
Özet
Su arıtma maddeleri, çeşitli uygulamalarda su sistemlerinin kalitesini, güvenliğini ve uzun ömürlülüğünü sağlamada kritik bir rol oynar. İster içme suyunu dezenfekte etmek, ister endüstriyel ekipmanlarda korozyonu önlemek veya soğutma kulelerindeki biyolojik büyümeyi kontrol etmek olsun, farklı su arıtma ihtiyaçları için birçok özel seçenek mevcuttur. Doğru su arıtma maddelerinin seçilmesi su bileşimi, uygulama, düzenleyici gereklilikler ve sistem tasarımı gibi faktörlere bağlıdır.
